Du yeena ma tànn, waaye man maa leen tànn, sas leen ngeen dem, meññ meññeef du sax. (1)

Ken nit amoon na ñaari doom. Am bés, nu ñëw ca taaw ba nee ko: Sama doom demal tey ligéeyi ca sama toolu réseñ. Taaw ba tontu ko nee : Maagi dem, baay; waaye demu ca. Gannaaw bi, baay bi ñew ca rákk ja wax ko noonu: Mu tontu ko nee: Bëgguma caa dem. Waaye gannaaw loolu, xelam soppikku, mu dem ca. An kan ci ñaari doom yooyu moo def coobareeg baayam? Lu tax nga wooye ma: Ku baax ki? Yàlla rekk a baax. Xam nga ndigal yi: Bul bóom, bul njaloo, bul sàcc, bul seede lu dul dëgg, bu nangu alalu jambu, teralal sa ndey ak sa baay. Defal lii te dinga woomle ci asamaan. Demal jaay li nga am, may ko miskiin yi, boo noppee, nga ñëw topp ci man. (2) Ku bëgga aw ci samay tànk, na bàyyi boppam. Bàyyi sa bopp te topp ma. Koo xam ne, bëgg nga rawale sa bákkam, dinga ko ñakk, waaye ku ñakk sa bàkkan ngir man, jotaat ko.

Dafa amoon buur buy waajal céetu dooman ju góor. Noonu mu yónni ay surgaam, ngir ñu woo gan yi ca céet ga, waaye gan yi bëgguñoo ñëw. Kon mu yónni yeneen surga, ne leen: Bu ngeen demee, yégalleen gan gi sama woote bii, reer yi noppi na, reylu naa samay nag ak samay jur gu duuf, lépp sotti na, ñëwleen ci reer yi.

Waaye ba tey wuyuwuñu ko; ñu dem, kenn ki ca toolam, keeneen ki jaayaani, ña ca des jápp surga ya toroxal leen, rey leen. Noonu buur mer, daldi yonni ay xarekatam, ngir ñu rey bóomkat yoyule, lakk seen dëkk. Ci kaw loolu nu ne surga ya: Reeri céet yi noppi na waaye ñi ñu woo, yeeyoowuñu ko; Dem leen nag bunt dëkk ba, woo ku ngeem fas gis ci reeri céet gi. Noonu surga ya géen ca yoon ya, boole ñu ñu fa gis ñépp, ñu bon ak ñu baax ña ba neegu réer ya fees ak ay gán. Bi nga xamee ne buur bi dug na nag, ngir seetsi gan yi, mu gis fa nit ku solul mbubb, mu ñu warul sol ca céet ga. Buur ne ko: Sama waay, naka nga dugsee fii, te amuloo mbubum céet? Waa ji ne miig. Buur ne: Yéew leen ko ci tánk yi ak ci loxo yi, sánni ko ci biti ci lëndem gi. Foofa dees na fa jooy te yéyu. Ndaxte ñi ñu woo bari nañu, waaye ñi ñu tánn barewul. Jamano ji mat na, nguuru Yàla jegesi na. Ñi bokk ci ñoon lañu bëgg. Bu ngeen bokkoon ci ñoom, dinañu leen bëgg, ni ñu bëgge seeni ñoñ. Waaye bokkuleen ci àddina, ndaxte maa leen tànn, ber leen. Looloo tax ñu bañ leen. (4) Kenn mënula ñew ci man te Baay bi ma yónni xiiru la ci, te man dina la dékkal keroog bés bu mujj ba. Képp ku ma baay bi jox dina ñëw ci man, te duma dáq muk ki may fekksi. (5)

Ndax li ma ne, gis naa la ca ker garab ga, moo tax nga gëm? Dinga gis mbir yu gëna réy yi. (6) Jaarleen ci bung bu xat bi, ndaxte bunt bi ak yoon wi jëm sánku yaatu nañu, te ñi ciy jaar bare. Waaye buntu dundg gu wóor xat na, te yoon wi jëm kaw sew na, te ñi ko gis barewul. Defleen seen kem-kàttan, ngir dugg ci bunt bu xat bi, ndaxte maa ngi leen koy wax, ñu bare dinañu jéema dugg, waaye duñu ki man ndax dina fekk mu wees. (7)

DOON KU JÚDDUWAAT

Li ma ne: Fáww ngeen judduwaat bumu la jaaxel. (1)

Ci dëgg-dëgg maa ngi le koy wax, képp ku judduwaatul doo man a seede nguuru Yàla. Ku judduwul ci ndox ak ci xelum Yàlla, doo man bokk ci nguuru Yàlla. (2)

Yàlla yónniwul Doomam ci áddina ngir mu daan nit ñi, waaye ngir mu musal leen. Képp ku ko gëm deesu la daam, waaye ku ko gëmul daan nanu la ba noppi, ndaxte gëmuloo Doom ji Yàlla am képp. (6)

Man maay ndekkite li, maay dund gi. Gu ma gëm, boo deyee it , dinga dund. Rax-ca dolli kuy dund te gëm ma, doo dee mukk! Ndax waxuma la nee, boo gëmee dinga gis ndamu Yàlla? (7)

Sama ñam moo di def coobarey Baay bi ma yónni te àggale liggéey bi ma sant. Jëf ji neex Yàlla moo di gëm ki mu yónni. (8)

Déggluleen wax jii: Dafa amoon góor gu am ñaari doom. Ben bés caat ma ne baay ba: Baay, damaa bëggoon nga jox ma li may wara féetewo ci ndonoo li. Noonu baay bi daldi leen séddale alalam. Ay fan yu neew gannaaw gi, caat ba fab yëfam yépp, dem ca réev mu sore, yàq fa alalam ci topp nafsoom. Bi mu sanke alalam jépp, ab xiif am ca réew ma nu tambalee ñakk. Mu dem nag di liggéeyal ku dëkk ca réew ma, kooku yebal ko ci ay toolam ngir mu sàmm mbaam-xuux ya. Mu xiif ba bëgga lekk ca ñamu mbaan-xuux ya, ndaxte ken mayu ko dara. Mujj, xelam dellusi, mu ne: Sama baay am na ay surga yu bare te dañuy lekk bo suur. Man nag maa ngi fii di bëgga dee ak xiif! Damay jóg, dem ca sama baay, ne ko: Baay, tooñ naa Yàlla, tooñ na la; yeyootumaa nekk sa doom, boole ma ci say surga.

Mu daldi jóg, jëm kër baayam. Waaye bi muy sorendi kër ga, baayam séen ko, yërëm ko, daldi daw, laxasu ko, fóon ko. Doom ja ne ko: Baay, tooñ na Yàlla, tooñ na la; yeyootumaa nekk sa doom. Waaye baay ba ne ay surgaam: Gaawléen indi mbubb mi gëna rafet, solal ko ko. Te ngeen roof ab jaaro ci loxoom te solal ko ay dàll. Indi leen sellu wu duuf wa, te rey ko, nu lekk, bànneexu; ndaxte doom jii dafa dee woo te dundaat na, dafa réeroon te feeñ na. Noonu ñu tàmbalee bànneexu.

Fekk booba, taaw ba nga woon ca tool ya. Bi mu ñëwee, ba jub kër ga, nu dëgg ñuy tëgg, di fecc. Mu daldi woo ken ca surga ya nag, laaj ko lu xew. Mu tonto ko: Sa rákk moo dellusi, te ca baay rey na sellu wu duuf wa, ndaxte ñibbisi na ci jàmm. Ci kaw loolu taaw ba daldi mer, baña dugg ca kër ga. Baayam daldi génn, ngir ñaan ko mu dugg. Waaye taaw ba tontu baayam ne ko: Seetal ñaata at laa la líggéeyal, mel ni jáam te musumaa moy sa ndigal, waaye yaw, musuloo ma may sax sel, ngir ma bánneexu man aka samay xariit. Waaye bi sa doom dikkee, moom mi yàq sa alal ci ndoxaan, reyal nga ko sellu wu duuf wi. Noonu Baay bi tontu ko ne ko: Sama doom yaa ngi ak man bés bu nekk, te li ma am lépp, yaa ko moom. Waaye war nanoo bànneexu te bég, ndaxte sa rakk jii dafa dee woon te dundaat na, dafa réeroon te féeñ na. (9)

Su ngeen woññikiwul ci Yàlla, ba mel ni xale, dungeen dugg mukk ci nguuru Yàlla Ajia kawe ji. Doomu nit ki dafa ñëw ngir musal ñi reer. Noonu it seen Baay bi nekk ci kaw bëggulken ci ñi gëna tuuti sànku. (10)

Ndaxte Yàlla bëgg àddina ba joxe Dooman ji mu am képp, ngir képp ku ko gëm am dund gu dul jex te doo sànkku mukk. Ndax gëm ngeen loolu?

TAALIBE YI AK JAAM YI

Këm menula jaamoondoo ñaari sáng: Fáww nga bañ kii, bëg ki ci des, walla nga jàpp ki, xeeb ki ci des. Mënuleena boole jáamu Yàla ak alal. (1)

Su kenn ci yeen bëgge tabax taaxum kaw, ndax du jëkka toog, xalaat ñaata lako wara dikke, ngir seet ba xam ndax am na xaaliis bu mana àggale ligéey bi? Lu ko moy, su yekkatee fondamaa bi te mënu koo àggal, ñi koy gis dinañu ko ñaawal, naan ko: Waaji dafa tambale tabax waaye mënuko àggale.

Walla boog ban buur moy dug ci xare ak beneen bur te jëkkuka toog, seet ba xam ndax moom ak fukki junniy xarekatam mën nañoo xeex ak kiy ñëw ak ñar fukki junniy xarekat? Su ko mënul, dafay yonnee ndaw ca beneen buur ba, fi ak ma ngay sore, ngir ñu juboo. Naka noonu itam ku nekk ci yeen, bu dëdduwu li mu am lépp, du mana nekk sama taalibe. (2)

Nit ki maandu ci jëf yu néew, dina maandu itam ci yu bare. Ku jubadi ci jëf yu néew, du jub ci jëf yu bare. Su fekkeente ne nag, jubuleen ci alalu àddina, kon ku leen di dénk alal ju wóor ji? Te su ngeen maanduwul ci alal ji ngeen móomul, kon ku leen di jox alal ci ngeen moom? (3)

Maa ngi leen di yónni, mel ni ay xar ci biir ay bukki. Muusleen nag niy jaan, te lewet niy pitax. (4)

Xam ngeen ne ci xeet àddina, ñi ñu teg njiit deñu len di dóor yetu nguuur, te kelifa yi leen di leen noot. Buleen mel ni ñooñu. Waaye ku bëgge nekk kelifa ci yeen, na nekk seen surga, te ku bëgg nekk njiit, na nekk seen jàam. Ndaxte noonu la doomu nit ki ñëwe sax, du ngir ñu nekk ay surgaam waaye ngir muy seen surga, ba joxe bakkanam ngir njotug ñu bare. Gannaaw xam ngeen loolu, bu ngeen doxalee noonu, dingeen bég. (5)

Bu ngeen saxee ci li ma wax, nekk ngeen samay taalibe ci lu wóor. Xudbakat ya ak Farisiya ya ñu ngi too ci jalu Musaa. Lépp lu ñu wax nag, defleen ko te sámm ko, waaye buleen roy seeni jëf, ndaxte de ñuy wax waaye du ñu ki jëfe. Dañnuy takk say yu diis, yen leen ci nit ñi, waaye duñu ko nango laal sax ak seeni cati baaraam. Daññuy def seeni jëf yépp, ngir nit yi gis leen, di tak ay téere yu réy, tey réyal seeni laaru mbubb. Ca reeri xew yi, toogu yu yiif lañuy taamu, tey feete kanam ca jángu ya. Dañoo bëgg ñépp nuyoo leen ak loxo ca pénc ma, di leen wooye: Kilifa gi. Waaye yéen buñu leen wooye kilifa gi, ndaxte ken rekk moo di seen kilifa, te yeen ñépp ak mbokk ngeen. Te buleen tudde ken seen baay ci áddina, ndaxte kenn rekk moo di seen Njiit, mooy Kirist. Ki gëna mag ci yeen mooy ki nango nekk seen surga. Kuy yekkatiku, dees na la sufeel, ku sufeelu ñu yekkatila. (6) Bu ngeen saxee ci li ma wax, nekk ngeen samay taalibe ci lu wóor. Xudbakat ya ak Farisiya ya ñu ngi too ci jalu Musaa. Lépp lu ñu wax nag, defleen ko te sámm ko, waaye buleen roy seeni jëf, ndaxte de ñuy wax waaye du ñu ki jëfe. Dañnuy takk say yu diis, yen leen ci nit ñi, waaye duñu ko nango laal sax ak seeni cati baaraam. Daññuy def seeni jëf yépp, ngir nit yi gis leen, di tak ay téere yu réy, tey réyal seeni laaru mbubb. Ca reeri xew yi, toogu yu yiif lañuy taamu, tey feete kanam ca jángu ya. Dañoo bëgg ñépp nuyoo leen ak loxo ca pénc ma, di leen wooye: Kilifa gi. Waaye yéen buñu leen wooye kilifa gi, ndaxte ken rekk moo di seen kilifa, te yeen ñépp ak mbokk ngeen. Te buleen tudde ken seen baay ci áddina, ndaxte kenn rekk moo di seen Njiit, mooy Kirist. Ki gëna mag ci yeen mooy ki nango nekk seen surga. Kuy yekkatiku, dees na la sufeel, ku sufeelu ñu yekkatila. (6)

Boo xamee ne, Doomu nit ki mu ngi ñëw ci ndamam, and ak malaaka yépp, booba dina falu ni buur, toog ci jalam bu soloo ndam. Bu booba, dees na dajale xeeti àddina yépp ci kanamam, te dina xàjjale, ni sámm di xajjalee xar yi ak bëy yi. Mu teg xar yi ci ndeyjooram, beëy yi ci càmmooñam. Noonu buur bi dina wax ñi feete ndeyjoor: Agsileen, yeen ñi sama Baay baarkeel , jëlleen nguur gi ñu leen waajaaal li dale ci njàlbéenug àddina. Ndaxte xiifoon naa, ngeen jox ma, ma lekk; te mar, ngeen jox ma, ma naan; nekkoon na ab doxandéemm, ngéen fat ma, te rafle, ngeen wodd ma; woppoon na, ngeen seetsi ma; te ñu tëj ma , ngeen ñew fi man. Ci kaw loolu, ñi njub dinañu tontu ne: Boroom bi xañ lañu la gisooon nga nekk ab ndoxandeem, ñu fat la, mbaa nga rafle ñu wood la? Kañ lañu gisoon nga wopp, mba ñu tëj ja, ñu ñëw ci yaw? Noonu Buur dina leen tontu ne: Ci dëgg maa ngi leen koy wax, saa yu ngeen defalee loolu kenn ki gëna ndaw ci sam mbokk yii, man ngeen ko defal. Gannaaw loolu dina wax ñi ci càmmooñam: Soreleen ma yeen ñi alku, te dem ci safara su dul fey, si ñu sàkkal Seytaane ak ay malaakam. Ndaxte xiifon na waaye joxuleen ma ma lekk, te mar waaye joxuleen ma ma naan. Nekkoon na ab doxandeem, waaye fatuleen ma, te rafle waaye woddu leen ma; woppoon na te ñu tëj ma, waaye seetsiwuleen ma. Ci kaw loolu dinañu tontu ne: Boroom bi, kañ lanu ja gisoon nga xiif, mbaa nga mar, nga nekk ab doxandeem, mbaa rafle, nga wopp mbaa ñu tëj la, te topatoowuñula? Kon dina leen tontu ne: Ci dëgg maa ngi leen koy wax, saa su ngeen ko defalul ken ci ñi gëna ndaw, man sax ngeen ko defalul. Noonu ñi dinañu sóobu ci mbugal gu dul jeex, waaye ñi jub dinañu tábbi ci dund gu dul jeex. (7)

Yeena ngi may woowe: Kilifa gi, ak Boroom bi, te wax ngeen dëgg, moom laa. Kon bu fekkee ne, man miy Boroom bi tey kilifa gi, maa leen raxasal seeni tànk, yeen itam war ngeen di raxasalante seeni tànk. Bàyyil naa leen fi royukaay, ngir ngeen di fi jëf, nii ma jëfeek yeen. (8)

YOONE BU MÀGG BI

Bàyyil ñi dee ñu suul seeni néew. Yaw demal yégle nguuru Yàlla. (1)

Ngóob mi yaatu na, waaye liggéykat yi bariwuuñ. Ñaanleen nag boroom ngóob mi mu yébal ay líggeeykat, ñu góob toolam. Kuy ji, di geestu, yeyoowula liggéey ci nguuru Yàlla. (2)

Képp ku ma gëm dina def, moom itam jëf yi may def. Dina def sax yu gëna màgg, ndaxte maa ngi dem ci Baay bi. Ku bëggga doon sama surga, na ma topp, bu ko defee, fu ma nekk, fa lay nekk moom itam. Ku may liggéeyal, sama Baay dina ko teral. (3) Bu ngeen demee nag, yégleleen naan: Nguuru Yálla Aji kawe ju jegesi na. Fajleen ñi wopp, dekkal ñi dee, fajleen gaana yi de dàq rab yi, Cig neen ngeen ame, mayeleen cig neen! (4)

Ku farul ak man, yaa ngi may xeex, ku dajalewul ak man, yaa ngi tasaare. 5) Kër ngu ngeen mëna dugg, nangeen jëkk ne: Na jàmm wàcc ci kër gi. Bu fa nittu jàmm nekke, seen yéene dina ko indil jàmm. Lu ko moy, seen yeene dina dellusi ci yeen. Dalleen ca kër gooba, tey lekk ak a naan luñu leen di jox, ndaxte liggéeykat yelloo na jot peyam. (6)

Ku nangu kenn ci ñi may yónni, nangu nga ma itam: Te ku ma nangu, nangu nga ki ma yónni, mu di Baay bi. (7)

Moytuleen nit ñi ndaxte dinañu leen jébbal àttekat yi, te dóor leen ay yar ci seeni jángu. Dees na leen yóbbu ngir man ci kanami boroom réew ak I buur, ngir ngeen seede ma ci ñoom ak ci ñi dul Yaawut. Boo xamee ne nag, jébbale nañu leen, buleen am xe ñaar ci li ngeen di wax, mbaa ni ngeen koy wara waxe; ndaxte ca waxtu woowa sax dingeen jot li ngeen wara wax; du yeenay wax, waaye Xelum seen Baay mooy wax ci yeen. Fàttaliku leen li ma leen wax: Jàam gënula mag sangam. Bu ñu ma sonalee, dinañu topp seen wax yeen itam. Waaye loolu lépp dinañu leen ko def ndax man, ndaxte xamuñu ki ma yónni. (8)

Su ma ñëwul woon, ne leen dara, duñu am bàkkaar. Waaye léegi amuñu lay ngir seeni bàkkaar. Ku ma bañ, bañ nga itam sama Baay. Su ma deful woon ci seeni biir jef yu keen deful, kon duñu am bàkkaar. Waaye léegi nag gis nañu samy jëf te téewul ñu bañ nu, man ak sama Baay. Waaye loolu am na ngir kàddu gi am, kàddug gii ñu bind ci seen yoon: Bañ na ñu ma ci dara. (9)

Dama ñëw ngir indi safara ci àddina, te bëgg naa xaat taal bi tàkk. Ndax dangeena xalaat ne, demaa ñew ngir indi jàmm ci àddina? Déedéet, ma ngi leen koy wax, dama ñëw ngir indi féewaloo.

Gannaaw ji tey, bu juróomi nit bokkee genn kër, dinañu féewaloo. Ñett ñi dinañu féewaalo ak ak ñaar ñi ci des, ñaar ñi feewaloo ak ñett ñooñu. Bu ngeen jankonteeg bañeel lu àddina si, xamleen ne man la njëkka bañ. Boo xamee ne, fitnaal nañu leen ci dëkk bii, demleen ca ba ca kanam. Ci dëgg maa ngi leen koy wax, dungeen man wër dëkki Israyiil yépp, te Doomu nit ki ñëwul. Koo xam ne gàntu na leen, mbaa mu tanqàmlu seeni wax, génn leen kër ga, mba dëkk ba, yëlëb seeni pëndu tánk. Ci dëgg maa ngi leen koy wax, keroog bésug àtte ba, waa réew Sodom ak Gomoor ñooy tane dëkk boobu lee. (11)

Bu ngeen bòkkoon ci ñoom, dinañu leen bëgg ni ñu bëggee seeniy ñoñ. Waaye bòkkuleen ci àddina ndaxte maa leen tánn, berleen te loolu tax ñu bañ leen. (12)

Ku leen déglu, déglu na ma: Ku leen bañ, bañ na ma. Te ku ma bañ, bañ na ki ma yónni. Te yeen nag, ñépp dinañu leen bañ ndax sama tur; waaye ku muñ ba muj ga, mucc. (13)

Waaye nag déedéet , wéetuma, ndaxte Baay ba ngi may wettali. Dama leen wax loolu, ngir ngeen am jámm ci man. Dingeen am nattu ci àddina, waaye takkleen fit yi, noot na àddina. (14)

ÑAAN BI KRIST JAGLEEL AY TALIBEEM

Baay, waxtu wi tax ma ñëw ci addina agsi na. Feeñalal ndamu Doom ji, ngir moom itam mu mana feeñal sa ndam. Ndaxte jox nga ko sañ-sañ ci bépp mbindeef, ngir mu may dung gu dul jeex gi ñi nga ko dénk. (1)

Dung gu dul jeex gi nag, mooy ñu xam la, yaw jenn Yàlla ju wóor ji am, te ñu xam it ki nga yónni, muy Yeesu-krist. Wone naa sa ndam ci àddina ndax li ma matal ligéey bi nga ma sántoon.

Léegi nag Baay, ci sa tewaay, feeñalal ci man ndam li ma amoon ci sa wet laata àddina di sosu. Xamal na sa tur nit ñi nga tánn ci àddina te dénk ma léen. Bokkoon nañu ci yaw, nga dénk ma leen, te sámm nañu sa káddu. Xam nañu léegi ne, loo ma joxaan, ci yaw la jóge, ndaxte xamal naa leen ne, ci yaw laa jóge, te gëm nañu nee yaa ma yónni.

Ñoonu lay ñaanal. Ñaanaluma waa àddina, waaye maa ngi ñaanal ñi nga ma dénk, ndaxte ci yaw lañu bokk. Lu ma am, yaa ko moom, te loo am, ma ko moom; te ñoom ñoo feeñal sa ndam. Nekkatuma ci àddina, waaye ñoom ñu ngi ci man, ci yaw la jëm. Baay bu sell, sàmm leen ci sa dooley tur woowu nga ma njox, ngir ñu nekk benn ni ñu nekkee ben man ak yaw.

Bi ma nekke ak ñoom, daan na leen sàmm ci da dooley tur, tur wi nga ma jox. Wottu naa leen, ba keen ci ñoom sànkuwul lu dul kiy aji réer ji ngir li Mbind mi waxoon am. Waaye léegi maa ngi jëmsi ci yaw, te maa ngi wax lii ci bi may nekk àddina, ngir ñu fees ak sama mbég.

Jòttali naa leen sa kàddu, te àddina bañ leen, ndax li ñu mel ni man, baña bokk ci áddina soosu. Ñaanuma nga jële leen áddina, waaye nga aar leen ci Ibliis. Dañoo mel ni man: Bokkunñu ci áddina. Sampleen ci dëgg, ngir ñu sell. Sa kàddu mooy dëgg.

Ni nga ma yónne ci àddina, noonu laa leen yónne ci nit ñi. Sellal naa sama bopp ngir ñoom ñu sampu ci dëgg te sell. Ñaamaluma leen ñoom rekk, waaye itam ñi may gëm ëllëg ndax seen wax. Damay ñaan ngir ñepp doon been. Baay, na ñooñu nekk benn ci nun, ni nga nekke ci man te ma nekke ko ci yaw. Nañu ànd ba àddina gëm ne yaa ma yónni.

Boole na leen ci ndam, li nga ma sol ngir ñu àndandoo ni mu ande ak yaw. Man ci ñoom, yaaw iit ci man, ngir ñu gënna ánd nekk benn, ba àddina xam ne yaa ma yónni, xam ne bëg nga leen, ni nga ma bëgge. Baay, bëgg naa ñi nga ma dék nekk ak man fa ma jëm, ngir ñu gis sama ndam li nga ma sol, ndaxte bëgg nga ma, laata áddina di sosu.

Baay, yaw ku jub ki, waa àddina xamunñu la, waaye man xam naa la , te ñii xam nañu ne yaa ma yónn. Xamal naa leen sa tur te dinaa ko gëna xamle ngir mbëggeel gi nga am ci man nekk ci ñoom te man it ma nekk ci ñoom. Amiin. (2)